Cây cúc tần (hay còn gọi là cây phật phà, cây lức, cây từ bi...) là loại cây thuộc nhóm cây bụi có thân cao từ 1 đến 2m. Cành cúc tần nhỏ mảnh có lông sau nhẵn. Lá có mép hình khé răng màu lục xám, mọc so le và gần như không có cuống. Hoa cúc tần mọc thành cụm ở ngọn, hình đầu có màu tím nhạt. Cây có mùi thơm, toàn thân có lông tơ và cho ra quả nhỏ có cạnh. Trên cây cúc tần thường có dây tơ hồng sống ký sinh.
Cây cúc tần chủ yếu được trồng ở vùng đồng bằng làm hàng rào che chắn. Ở nước ta, tại các vùng Bắc Trung Bộ như Thanh Hóa, Ninh Bình, Nghệ An... cúc tần mọc hoang rất nhiều. Người ta trồng cúc tần bằng cành vào mua xuân, mùa thu và thu hái vào mùa hè, mùa thu để làm thuốc.
Theo Đông y, cây cúc tần có tính ấm, thơm, cay và vị đắng, có tác dụng lợi tiểu, tiêu ứ, sát trùng, hỗ trợ tiêu hóa, tán phòng hàn, tiêu độc, giúp ăn ngon miệng... Người ta thường dùng cúc tần chữa đau lưng, thấp khớp, chấn thương, nhức xương, nhức đầu, cảm sốt không ra mồ hôi,….
Dưới đây là 6 bài thuốc chữa bệnh hiệu quả từ cây cúc tần:
1. Cây cúc tần chữa nhức đầu cảm sốt
Dùng 18g lá cúc tần, 9g lá sẻ và 9g lá chanh mang sắc thuốc uống lúc nóng. Phần bã cho thêm nước vào đun sôi dùng để xông. Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp với lá hương nhu và lá bàng sắc thuốc uống chữa cảm sốt.
2. Cúc tần chữa đau mỏi lưng
Cành non và lá cúc tần mang giã nhuyễn, sao nóng với rượu. Sau đó, đem đắp vào vùng lưng bị đau sẽ đỡ.
3. Cây cúc tần làm mau lành vết thương
Dùng lá cúc tần giã nhuyễn, đắp vào vùng vết thương, bầm giập sẽ mau lành.
4. Cây cúc tần trị thấp khớp và đau nhức xương
Dùng 15-20g rễ cúc tần sắc nước uống trong 1 tuần giúp trị thấp khớp và đau nhức xương. Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp với 20g rễ trinh nữ, 20g rễ bưởi bung, 10g cam thảo dây, 10g đinh lăng.
5. Cây cúc tần chữa đau đầu
Dùng 50g cúc tần, 100g đu đủ vừa chín tới, 50g hoa cúc trắng (xé nhỏ), 100g óc lợn. Cho 1 lít nước cùng cúc tần, đu đủ, hoa cúc trắng vào nồi đun sôi. Tiếp theo cho óc lợn vào đun 20 phút nữa cho nhừ là ăn được. Ăn nóng trước bữa cơm, ăn liền 1 tuần, 2 lần/ngày giúp giảm đau đầu do căng thẳng hiệu quả.
6. Cây cúc tần chữa ho do viêm phế quản
Dùng 20g cúc tần già mang rửa sạch băm nhỏ, 3g gừng tươi cắt nhỏ, 2 nắm gạo, 50g thịt lợn nạc băm nhuyễn đem nấu cháo chín nhừ. Ăn nóng khi còn đói, ăn liên tục 3 ngày, ngày 3 lần sẽ đỡ.
